برش پلاسما و سیر تکامل آن
مقدمه
برش پلاسما یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های برش فلزات است که در صنعت جوش و برش اهمیت زیادی دارد. این فناوری با بهره‌گیری از گاز یونیزه‌شده، برش سریع، دقیق و تمیز فلزات رسانا را امکان‌پذیر می‌سازد. نخستین بار در دهه ۱۹۵۰ میلادی معرفی شد و به مرور زمان پیشرفت‌های زیادی به خود دید.
به همین دلیل، امروزه برش پلاسما به یکی از اصلی‌ترین ابزارها در صنایع فلزی تبدیل شده است.
برش پلاسما چیست؟
در این روش از گاز فشرده مانند هوا، نیتروژن یا آرگون استفاده می‌شود. گاز هنگام عبور از قوس الکتریکی به حالت پلاسما تغییر شکل می‌دهد. دمای آن تا ۳۰ هزار درجه سانتی‌گراد می‌رسد و همین حرارت بالا باعث ذوب فلز می‌شود. فشار گاز نیز مذاب را از شکاف برش بیرون می‌راند.
در نتیجه، برشی تمیز، سریع و یکنواخت ایجاد می‌گردد.
سیر تکامل فناوری
دهه ۱۹۵۰ – تولد تکنولوژی
نخستین دستگاه‌های پلاسما در این دهه ساخته شدند. تجهیزات اولیه حجیم، گران‌قیمت و محدود به صنایع نظامی و هوافضا بودند.
دهه ۱۹۷۰ – ورود به صنایع سنگین
در دهه هفتاد مدل‌های کوچک‌تر و اقتصادی‌تری عرضه شدند. این تحول باعث شد پلاسما در ساخت‌وساز و خودروسازی برای برش فولاد و آلومینیوم مورد استفاده قرار گیرد.
دهه ۱۹۹۰ – ادغام با CNC
ورود کنترل عددی رایانه‌ای (CNC) دقت و سرعت دستگاه‌های پلاسما را چند برابر کرد. به همین دلیل، استفاده از آن‌ها در خطوط تولید صنعتی به‌سرعت افزایش یافت.
دهه ۲۰۰۰ تا امروز – هوشمندی و قابلیت حمل
نسل جدید دستگاه‌ها سبک، قابل حمل و مجهز به نمایشگر دیجیتال هستند. علاوه بر این، قابلیت کنترل هوشمند هم دارند و حتی برای کارگاه‌های کوچک مناسب‌اند.
الکترود برشکاری پلاسما هایپرترم
0 تومانمزایای پلاسما
سرعت بسیار بالا نسبت به روش‌های سنتی
دقت زیاد در برش اشکال پیچیده
امکان برش انواع فلزات رسانا
مصرف انرژی کمتر
حداقل منطقه تحت تأثیر حرارت (HAZ)
کاربردها
ساخت اسکلت‌های فلزی ساختمانی
صنایع خودرو و هوافضا
تولید تابلوهای صنعتی و قطعات دقیق
اوراق‌سازی و بازیافت فلزات
پروژه‌های معماری و هنرهای فلزی
مقایسه با هواگاز
| ویژگی | برش پلاسما | برش هواگاز |
|---|---|---|
| سرعت برش | بالا | متوسط |
| دقت | زیاد | کمتر |
| مواد قابل برش | همه فلزات رسانا | فقط فلزات آهنی |
| تجهیزات | دیجیتالی و مدرن | ساده‌تر |
| قیمت دستگاه | بالاتر | پایین‌تر |
آینده فناوری
هوش مصنوعی و رباتیک تحول بزرگی در برش پلاسما ایجاد کرده‌اند. دستگاه‌های امروزی قادرند جنس قطعه را تشخیص دهند. مسیر برش نیز به‌طور هوشمند بهینه‌سازی می‌شود. از سوی دیگر، امکان کنترل از راه دور هم در حال گسترش است.
در نهایت، انتظار می‌رود نقش این فناوری در صنایع مختلف روزبه‌روز بیشتر شود.
جمع‌بندی
پلاسما با تاریخچه‌ای چند دهه‌ای، اکنون یکی از روش‌های اصلی برش فلزات است. ترکیب سرعت بالا، دقت زیاد و تنوع دستگاه‌ها، این فناوری را به انتخابی مطمئن برای صنایع کوچک و بزرگ تبدیل کرده است.
نتیجه‌گیری
تحولات چند دهه گذشته نشان داده که برش پلاسما هم سرعت و هم دقت را افزایش داده است. به همین دلیل، بسیاری از صنایع آن را به‌عنوان روش اصلی خود برگزیده‌اند. در نهایت، با توجه به مزایای متعدد، استفاده از این فناوری در آینده نیز روندی صعودی خواهد داشت.
