مقایسه گاز استیلن و پروپان در جوش و برش هواگاز

مقدمه

در صنعت فلزکاری و جوشکاری هواگاز، مقایسه گاز استیلن و پروپان در جوش و برش هواگاز از اهمیت بالایی برخوردار است. انتخاب صحیح گاز سوختی تأثیری مستقیم بر کیفیت برش، سرعت عملیات، ایمنی و هزینه تمام‌شده دارد. در این مقاله، ابتدا ویژگی‌های هر دو گاز را بررسی می‌کنیم، سپس در کاربردهای جوش و برش هواگاز مقایسه‌ای تحلیلی ارائه می‌دهیم و در پایان نکات کاربردی و پیشنهادات مناسب برای صنایع مختلف را عنوان می‌کنیم.

ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی گازها

گاز استیلن

استیلن یا استیلن گازی با ساختار C₂H₂ است که در دمای احتراق حرارتی بسیار بالا تا حدود ۳۱۶۰ °C را تولید می‌کند. این دمای بالا باعث می‌شود در کارهای دقیق و پرسرعت برش و جوش، عملکرد بسیار قابل توجهی داشته باشد. این گاز برای برش ورق‌های ضخیم یا عملیات صنعتی سنگین گزینه‌ای مطلوب محسوب می‌شود.

گاز پروپان

پروپان یا C₃H₈ گازی سبک‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است که دمای احتراق آن حدود ۲۸۲۰ °C است. این مقدار دما برای بسیاری از کاربردهای سبک و نیمه‌سنگین کافی بوده و برای کارگاه‌های کوچک و متوسط اقتصادی‌تر است. پروپان در حمل‌ونقل و نگهداری نیز ساده‌تر و ایمن‌تر به نظر می‌رسد.

مقایسه گاز استیلن و پروپان در کاربردهای جوش

کیفیت و دمای شعله

در مقایسه گاز استیلن و پروپان در جوش و برش هواگاز، دمای شعله استیلن به‌طور قابل‌توجهی بیشتر است و باعث نفوذ بهتر و جوشکاری سریع‌تر روی فلزات ضخیم می‌شود. پروپان دمای پایین‌تری دارد و برای فلزات نازک‌تر و جوش‌های سبک، کاملاً کفایت می‌کند.

کنترل شعله و دقت جوش

استیلن شعله‌ای ناپایدارتر و پرحرارت دارد که ممکن است در جوش‌های دقیق کنترل آن دشوار باشد. در مقابل، پروپان شعله ملایم‌تر و قابل‌مدیریت‌تری ارائه می‌دهد که برای قطعات ظریف مناسب‌تر است.

هزینه و مصرف انرژی

استیلن معمولاً قیمت بیشتری دارد و مصرف آن نیز بالاتر است، ولی عملکرد آن در کاربردهای صنعتی بزرگ‌تر توجیه‌پذیر می‌شود. در مقابل، پروپان از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر بوده و برای عملیات سبک‌تر گزینه‌ی مناسبی است.

مقایسه گاز استیلن و پروپان در کاربردهای برش

سرعت و عمق برش

دمای بالا و قدرت شعله استیلن در مقایسه گاز استیلن و پروپان در جوش و برش هواگاز موجب برش سریع‌تر و عمیق‌تر فلزات می‌شود. این قابلیت آن را برای برش ورق‌های ضخیم و سازه‌های سنگین بسیار مناسب می‌سازد. پروپان برش کندتری دارد و در نهایت مناسب‌تر برای فلزات نازک یا عملیات سبک‌تر به شمار می‌رود.

کنترل برش و مصرف گاز

استیلن در برش نیاز به تنظیم دقیق فشار و نسبت هوا دارد. نوسانات کوچک در تنظیمات می‌تواند بر کیفیت برش تأثیر منفی بگذارد. پروپان تنظیم‌کننده ساده‌تر و ثبات بیشتری دارد، البته در سرعت عمل نسبت به استیلن عقب می‌افتد.